روزهای اقیانوس آرام به شماره افتاده است. این نتیجه شبیه سازی حرکات صفحات تکتونیکی زمین با استفاده از ابررایانه هاست.
اما خبر خوب این است که قدیمی ترین اقیانوس زمین 300 میلیون سال دیگر قدمت دارد. اگر اقیانوس آرام خوش شانس باشد، ممکن است بتواند یک میلیاردمین تولد خود را قبل از مرگ نهایی خود جشن بگیرد. اما محققان دانشگاه کرتین استرالیا بر این باورند که این اقیانوس قبل از آن بلعیده خواهد شد.
اقیانوس آرام در سال های آخر عمر خود شبیه منطقه آبی امروزی نخواهد بود. این اقیانوس هر سال چند سانتی‌متر کوچک می‌شود، روندی که از آخرین ابرقاره زمین، «پانگه‌آ» ادامه می‌یابد. از آنجایی که توسط اقیانوس آرام احاطه شده است، ادامه می یابد.
این اقیانوس باستانی میزبان چندین منطقه فرورانش بود. مرزهایی که در آن صفحات تکتونیکی با هم برخورد می کنند و روی یا زیر یکدیگر می لغزند. این مرزها در اقیانوس آرام که به «حلقه آتش» معروف هستند به عنوان زهکشی حمام برای کف اقیانوس عمل می کنند.
هر ساله چند سانتی متر از صفحه اقیانوس آرام در زیر صفحه اوراسیا و صفحه هند و استرالیا فرو می رود و فاصله بین آمریکای شمالی، آسیا و استرالیا را کاهش می دهد.
همه دانشمندان در مورد نوع شکل گیری و مرزهای ابرقاره آینده اتفاق نظر ندارند، اما در بسیاری از شبیه سازی ها اقیانوس آرام محکوم به فنا است.
برخی مدل‌ها پیش‌بینی می‌کنند که اقیانوس اطلس، که امروز در حال گسترش است، ممکن است در آینده شروع به کوچک شدن کند و ابرقاره‌ای را ایجاد کند که توسط اقیانوس آرام احاطه شده است. اما محققان دانشگاه کرتین با این موضوع موافق نیستند.
آنها استدلال می کنند که به جای قاره دوم، پانگه آ (پانگه آ پروکسیما)، زمین به سمت ابرقاره ای حرکت می کند که در آن آمریکای شمالی با آسیا برخورد می کند، که آنها آن را “آماسیا” می نامند. نام استرالیا از این نام جذاب حذف شده است، اما بر اساس مدل های ژئودینامیکی 4 بعدی، این قاره نیمکره جنوبی نقش مهمی در مسدود کردن بقایای اقیانوس آرام خواهد داشت.
شبیه سازی جدید توسط محققان استرالیایی بر اساس اندازه گیری های واقعی گذشته و حال از صفحات و گوشته زمین است و آینده را با کمک یک ابر کامپیوتر پیش بینی می کند.
چوان هوانگ، زمین شناس و نویسنده ارشد این مطالعه گفت: در طول دو میلیارد سال گذشته، صفحات تکتونیکی زمین هر 600 میلیون سال یک بار با یکدیگر برخورد کرده و یک ابرقاره را تشکیل داده اند که به آن چرخه ابرقاره می گویند. با شبیه سازی دگرگونی های مورد انتظار صفحات تکتونیکی زمین با یک ابر کامپیوتر، توانستیم نشان دهیم که در کمتر از 300 میلیون سال آینده اقیانوس آرام بسته می شود و شرایط را برای تشکیل آماسیا فراهم می کند. این نتیجه برخی از نظریه های علمی قبلی را رد می کند.
برخلاف برخی شبیه‌سازی‌های قبلی، مطالعه جدید بیان می‌کند که اقیانوس آرام، نه اقیانوس اطلس و دریای کارائیب، در فرآیند شکل‌گیری آماسیا نابود خواهند شد. در مدل جدید، آماسیا زمانی تشکیل شد که لایه بالایی پوسته اقیانوسی شل شد و اقیانوس آرام را مسدود کرد.
ژنگ ژیانگلی، زمین شناس می گوید: زمین به شکلی که امروز می شناسیم پس از تشکیل آماسیا بسیار متفاوت خواهد بود. پیش بینی می شود سطح آب های آزاد کاهش یابد و بسیاری از مناطق مرکزی ابرقاره بسیار خشک و دارای اختلاف دمای روزانه زیادی خواهند بود.
با این حال، این آخرین مورد از یک سری مطالعات شبیه‌سازی ابرقاره‌ها است که تلاش می‌کنند آینده سیاره ما را پیش‌بینی کنند. اضافه شدن این مدل جدید ممکن است پایان بحث نباشد، اما تنها مدلی نیست که مرگ اقیانوس آرام را پیش‌بینی می‌کند.
در سناریویی که در آن ابرقاره ای به نام Nuopangea تشکیل می شود، قاره آمریکا با قطب جنوب و سپس اوراسیا و آفریقا برخورد می کند. این فرآیند به روشی دیگر اقیانوس آرام را مسدود می کند، اما نتیجه یکسان خواهد بود.
در سناریوی دیگری به نام ابرقاره یورکا، هر دو اقیانوس آرام و اطلس ناپدید می شوند و اقیانوسی جدید جای آنها را می گیرد.
چهار سناریو برای حرکت صفحات تکتونیکی زمین و ابرقاره آینده. در جهت عقربه های ساعت از بالا سمت چپ: Pangea Proxima (Escotts، 1982)، Nuovo Pangea (لیورمور، اواخر دهه 1990)، Amacia (میچل، 2012)، و Eureka (Duart، 2016). شبیه سازی جدید دانشگاه کرتین نتیجه ای متفاوت از مدل اصلی آماسیا را نشان می دهد که در آن موقعیت جغرافیایی نهایی محل اتصال صفحه تغییر کرده و قطب جنوب نیز به این ابرقاره خواهد پیوست. (برای مشاهده جزئیات روی تصویر کلیک کنید).
در نهایت، هر اتفاقی بیفتد، یک چیز مسلم است; زمین و اقیانوس های آن دیگر هرگز مثل قبل نخواهند بود.
این تحقیق در National Science Review منتشر شده است.